اولویت‌بندی سناریوها در مدل مکان‌یابی مناطق مستعد تغذیه مصنوعی آبخوان جهت پخش سیلاب، مبتنی بر فرآیند تحلیل شبکه‌ای ANP (مطالعه موردی: آبخوان دشت خوی)

نویسندگان

  • مهدی شفیعی دانش‌آموخته کارشناسی ارشد مهندسی عمران - مهندسی و مدیریت منابع آب، گروه مهندسی عمران، واحد ارومیه، دانشگاه آزاد اسلامی، ارومیه، ایران.
  • مهدی قنبرزاده‌لک استادیار گروه عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران.
چکیده مقاله:

با بهره‌گیری از روش تحلیل شبکه‌ای (ANP)، مدل تصمیم‌ساز جهت تسهیل اولویت‌بندی سناریوهای تغذیه مصنوعی-پخش سیلاب، تهیه گردید و به‌عنوان مطالعه موردی، نتایج مدل در دشت خوی (دارای محدودیت برداشت منابع آب زیرزمینی)، بررسی شدند. تعداد شش سناریو در مرحله اول تحقیق براساس 16 معیار فنی و روی‌هم‌گذاری لایه‌های GIS پیشنهاد گردیدند. در مرحله دوم، افزون بر معیارهای فوق، کلیه پارامترهای مؤثر در چهار خوشه فنی، اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی طبقه‌بندی شدند و پس از تعیین ارتباطات موجود در شبکه تصمیم‌سازی مطابق با روش دیمتل، از نرم‌افزار SuperDecisions، استفاده شد. براساس نتایج رتبه‌بندی ANP، سناریوی شماره سه واقع در شمال‌غربی منطقه مورد مطالعه با وزن نرمال 0.175 به‌عنوان برترین سناریو معرفی شد. این سناریو در مرحله اول تحقیق نیز که اولویت‌بندی در آن براساس روش AHP صورت گرفته بود، در رتبه اول قرار می‌گیرد ولی اولویت سایر سناریوها در دو روش باهم متفاوت است. تأثیرگذاری عوامل اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی و همچنین محدودیت ارتباطات داخلی در مدل AHP، عامل اصلی تفاوت در نتایج بوده است. تحلیل شبکه‌ای بدلیل در نظر گرفتن عواملی غیر از مسائل فنی، نسبت به روش AHP قابلیت بیشتری داشته و می‌توان مساﺋﻞ پیچیده همچون گزینش مناطق مستعد را با استفاده از آن با دقت بالایی تحلیل نمود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مدل‌سازی فرآیند مکان‌یابی مناطق مستعد تغذیه مصنوعی آب‌های زیرزمینی جهت پخش سیلاب، مبتنی بر تکنیک GIS و روش AHP (مطالعه موردی: آبخوان دشت خوی)

در تحقیق حاضر با بهره‌گیری از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS‌)، مدلی جامع به‌منظور مکان‌یابی مناطق مستعد اجرای تغذیه مصنوعی آبخوان زیرزمینی به ‌روش پخش سیلاب، تهیه شده است. بدین منظور دشت خوی که در سالیان اخیر با افزایش بهره‌برداری از سفره آب زیرزمینی، بیلان آبی منفی داشته است، به‌عنوان مطالعه موردی انتخاب گردید. شانزده معیار شیب، کاربری ‌اراضی، ژﺋﻮمورفولوژی، زمین‌...

متن کامل

مکان‌یابی مناطق مستعد پخش سیلاب با استفاده از منطق فازی و فرآیند تحلیل شبکه‌ای (ANP)(مطالعه موردی: دشت مشهد)

In this research, to locate and prioritize suitable areas for flood spreading in Mashhad plain, 10 criteria were used including land use, slope, alluvium thickness, distance to well, distance to subterranean, distance from the village, water table drawdown, permeability coefficient, electrical conductivity, and drainage density. Weighting process was done by Analytic Network Process (ANP) and f...

متن کامل

بررسی تأثیر پخش سیلاب بر تغذیه آبخوان با استفاده از شاخص‌های GRI، SDI و SPI (مطالعه موردی: آبخوان هرات یزد)

پخش سیلاب بر روی مخروط افکنه‌ها، در خروجی حوزه‌های آبخیز و با هدف بهره‌برداری از سیلاب‌های ناگهانی انجام می‌شود. پخش سیلاب به منظور که جهت بهره‌برداری از سیلاب‌های خشکه رودها، رودخانه‌های فصلی و ذخیره نمودن آن‌ها در آبخوان‌ها به کار می‌رود. در تحقیق حاضر تاثیر سیستم پخش سیلاب هرات در استان یزد بر تغذیه آبخوان بررسی گردید. به این منظور شاخص GRI برای چاه‌های پیزومتری (3 چاه داخل آبخوان و 6 چاه مج...

متن کامل

اثر سیل استثنایی بهمن 1395 بر تغذیه مصنوعی آبخوان در سامانه پخش سیلاب گربایگان فسا

آگاهی از چگونگی عملکرد سامانه‌های پخش سیلاب بر مهار سیلاب و تغذیه‎ی مصنوعی آبخوان‎ها در کنار سایر عوامل طبیعی مؤثر در تغذیه سفره‌ها، از مهم­ترین فعالیت­های قابل ارزیابی در مدیریت طرح‌های پخش سیلاب بر آبخوان‌ها (آبخوان­داری) است. هدف این مقاله بررسی اثر طرح‌های آبخوان‌داری بر مهار سیلاب و تغذیه‎ی آب­های زیرزمینی دشت گربایگان فسا در واقعه‎ی سیلاب بی‎سابقه بهمن 1395 است. برای نشان دادن نقش سامانه‎...

متن کامل

مکانیابی عرصه های مناسب پخش سیلاب جهت تغذیه مصنوعی آبخوان دشت خانمیرزا با سامانه سنجش از دور (rs)

قرارگیری کشور ایران در کمربند خشک جهان و وقوع خشکسالی ها، پراکنش نامناسب زمانی و مکانی بارش، ایجاد سیلابهای ناگهانی و هدررفت منابع سطحی آب، از عوامل ایجاد وابستگی فعالیت های بشری به منابع آب زیرزمینی است. تعیین مکانهای مناسب جهت مهار سیلاب ها و پخش آن بر سطح آبخوان یکی از راهکارهای مدیریتی مناسب در جهت تعادل بخشی به افت بی رویه سطح آب زیرزمینی می باشد. هدف این تحقیق یافتن بهترین عرصه های مناسب ...

15 صفحه اول

کاربرد مدل تلفیقی AHP/FUZZY در مکان‌یابی عرصه‌های مناسب پخش سیلاب جهت تغذیه مصنوعی (مطالعه موردی: دشت بوشکان – استان بوشهر)

چکیده امروزه تخلیه آب­ های زیرزمینی و عدم جایگزین شدن این منابع یکی از بزرگ­ترین مشکلاتی است که جوامع بشری با آن روبرو هستند. در دشت بوشکان استفاده گسترده از زمین­ های کشاورزی باعث افت سطح آب زیرزمینی شده است. یکی از راه کارهای مناسب برای کاهش این بحران، تغذیه مصنوعی آب­ های زیرزمینی است. بدین منظور مهم­ترین قدم در طرح پخش سیلاب، مکان­ یابی مناطق مستعد برای پخش آب و نفوذ دادن آن به داخل سفره­ ه...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 14  شماره 4

صفحات  140- 159

تاریخ انتشار 2018-12-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023